عبادت در جوانی
نیایش و عبادت به عنوان روح و جوهرهی زندگی در تمام دورههای عمر، لازم و حیاتی میباشد، "هانری لینک" روانشناس آمریکایی، که به گفتهی خویش، ابتدا منکر خدا بود و دین را مرجع و پناهگاه نابخردان و مرتجعان میدانست، با دیدن حوادث گوناگون، به خدا ایمان آورد. او در کتاب خود، "بازگشت به سوی ایمان" مینویسد: «در نتیجهی تحقیقات طولانی که درباره افراد داشتم پی بردم که شخصیت هر کس با دین سروکار داشته باشد و به عبادت بپردازد آنچنان قوی و نیرومند خواهد شد که هیچ گاه انسان بیدین نمیتواند چنین شخصیتی به دست آورد».
اما [این مسئله] در جوانی به دلیل حساسیت و جایگاه ممتاز آن، از ارزشی دوچندان برخوردار است؛و نمیتوان شیرینی و لذتی را که عبادت در جوانی دارد و تأثیری که در اندیشه و روان انسان برجای میگذارد با دورههای دیگر مقایسه کرد.[۱]
در روایتی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) جوان عابد را اینگونه توصیف میفرماید:
«فضل الشّابّ العابد الّذي يعبد في صباه على الشّيخ الّذي يعبد بعد ما كبرت سنّه كفضل المرسلين على ساير النّاس؛ فضيلت جوان عابد كه از آغاز جوانى عبادت كند بر پيرى كه وقتى سن بسيار يافت عبادت كند چون فضيلت پيغمبران بر ساير مردم است.»[۲]
و در روایتی دیگر رسول خدا (صلی الله علیه و اله) جوانی را که از زیبایی خود سوء استفاده نکند بلکه جوانیش را در راه عبادت خدا سپری نماید محبوبترین خلق نزد خدا دانسته چنانکه خدا نزد ملائکه به او افتخار میکند.
«إِنَ أَحَبَ الْخَلَائِقِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى شَابٌّ حَدَثُ السِّنِّ فِي صُورَةٍ حَسَنَةٍ جَعَلَ شَبَابَهُ وَ جَمَالَهُ فِي طَاعَةِ اللَّهِ تَعَالَى ذَاكَ الَّذِي يُبَاهِي اللَّهُ تَعَالَى بِهِ مَلَائِكَتَهُ فَيَقُولُ هَذَا عَبْدِي حَقّا؛همانا محبوبترین خلق نزد خدا نوجوانی زیباست که جوانی و زیبایی خود را در راه پیروی از خدا قرار داده است؛ کسی که خدا به اوو نزد ملائکه افتخار میکند و میفرماید این بنده حقیقی من است.»[۳]
عبادت در دوران جوانی چنان اهمیتی دارد که جوان عابد یکی از هفت گروهی است که خداوند متعال در روزی که سایه ای جز سایه او نیست سایه خواهد داد.
«عَنِ النَّبِيِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: سَبْعَةٌ يُظِلُّهُمُ اللَّهُ فِي ظِلِّهِ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ إِمَامٌ عَادِلٌ وَ شَابٌّ نَشَأَ فِي عِبَادَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ و...؛پیامبر صلی الله علیه و اله فرمود: خداوند در روزی که سایه ای جز سایه او نیست، هفت کس را سایه خواهد داد:امام عادل، و جوانی که با عبادت خدا رشد کرده باشد...»[۴]
و مهمتر از همه اینکه وقتی جوان در دوران جوانی راه عبادت خدا را در پیش گرفت عبادت وی در دوران پیری که از کیفیت کمتری برخوردار خواهد بود نیز با همان کیفیت بالای عبادت در دوران جوانی محاسبه میشود.
«عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام، قَالَ: «قَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله: إِنَّ الْمُسْلِمَ إِذَا غَلَبَهُ ضَعْفُ الْكِبَرِ، أَمَرَ اللَّهُ- عَزَّ وَ جَلَّ- الْمَلَكَ أَنْ يَكْتُبَ لَهُ فِي حَالِهِ تِلْكَ مِثْلَ مَا كَانَ يَعْمَلُ وَ هُوَ شَابٌ نَشِيطٌ صَحِيح؛امام صادق(علیه السلام)فرمودند: هر گاه ضعف پیری بر مسلمان غلبه کرد خداوند به ملک امر میکند عمل او را همانگونه که در جوانی انجام میداد برایش بنویسید.»[۵]
نکته مهمی که از این احادیث برداشت میشود این است که جوانان قدر دوران جوانی خود را بدانند و از آن به عنوان یک فرصت طلایی برای عبادت در راه خدا استفاده نمایند و والدین گرامی و همچنین مربیان عزیز نسبت به تربیت دینی و تقویت روحیه عبادی در جوانان با استفاده از شیوههای گوناگون آموزشی و تربیتی جوانان را به این سمت هدایت نمایند.
منابع:
[۱]. جوان پرستش عبادت و تقوا، علی احمد پناهی، مجله راه تربیت، بهار ۱۳۸۹، شماره ۱۰،ص ۲۷و۲۸.
[۲]. نهج الفصاحة (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، ابو القاسم پاينده، تهران، ۱۳۸۲، ص ۵۸۸.
[۳]. کنزالعمال، متقی هندی، ج ۱۵ ص۷۸۵.
[۴]. وسائل الشيعة، شيخ حر عاملى،انتشارات آل البيت، ج۵، ص ۱۹۹.
[۵]. الكافي، کلینی، چاپ دارالحديث، ج۵، ص ۳۰۷.