نکات اساسی در تربیت فرزندان

والدین برای اینکه از تربیت سالم فرزندان خود مطمئن باشند،بایستی به روش های منطقی و طبیعی در تربیت آشنا باشند، از این رو اصولی را که خیلی مهم و نیاز هست در اینجا بدان اشاره می کنیم:

۱.قاطع بودن و عطوفت

بیشتر والدین یا قاطع‌اند یا مهربان،اما کسانی که این دو ویژگی را هم زمان داشته باشند،محدودند.بهترین الگو این است که ما هر دو را جمع کنیم.

قاطعیت با سخت گیری و خشونت فرق چشمگیری دارد و نباید اینها را یکسان تصور کرد ،سخت گیری به کنترل کودک مربوط می شود و قاطع بودن نوع برداشت یک فرد از تصمیم هایش هست.

بیان امیر المؤمنین علیه‌السلام که می‌فرماید: «با مردم نرم و مهربان باش، بدون آنکه ضعیف باشی، و در همان حال که شدت و قاطعیت نشان می‌دهی، به دیگران ستم نکن»[۱] مؤید خوبی است بر این اصل که ما در مسیر تربیت فرزندان، در عین حال که مهربانی و عطوفت را باید به آنها اهداء کنیم ،همچنین از قاطعیت و جدیت خود در این عرصه نباید غافل شویم.

۲.عدم توجه به دلسوزی های دیگران

برخی از والدین از واکنش مناسب، نسبت به رفتارهای اشتباه فرزندان خود تردید می کنند، زیرا می ترسند با مخالفت والدین خود و یا والدین همسر و سایرین مواجه شوند.اما باید توجه کرد که دلسوزی آنان اغلب به سبب ناآشنا بودن با شیوه تربیتی شما و یا عدم توجه به دغدغه های تربیتی شماست.از این رو بهتر است با کمال ادب آنها را توجیه و یا نسبت به نوع رفتار و یا مداخله دیگران بی تفاوت بود.

۳.کاربرد رفتار عملی

برخی والدین تاثیر رفتار و گفتار خود را با زیاده گویی به تاخیر می اندازند و کودکشان را«حرف نشنو»می‌کنند.همین که برخورد شما با دعوا و غرزدن همراه شود، اثر یادگیری از پیامدها از بین خواهد رفت،تا جایی که امکان دارد از رفتار و برخورد عملی مثل:اغماض کردن،سکوت،اظهار ناراحتی و... نسبت به رفتار ناصحیح و اشتباه فرزندان استفاده کنیم که در این صورت تغییرات خوبی را مشاهده خواهیم کرد، البته در زمانهای خاص آموزش رفتار صحیح از طریق گفتار و عمل در جایگاه خودش نیاز اساسی است.

۴.حق انتخاب و تصمیم گیری

حق انتخاب و قدرت تصمیم گیری دو ابزار بسیار مهم در مباحث تربیتی است که دراستقلال فرزندان نقش بسزایی دارد، از این رو والدین باید از همان ابتدا به این مساله حساس باشند و از زیاده روی و کوتاهی در این مسىٔله پرهیز کنند.

۵.توجه به جنبه مثبت

به جنبه های مثبت و کارهای خوب او بها دهید و در صورت ارتکاب کارها و رفتارها ناپسند از همان ابزار کارهای مثبت او استفاده کنید، مثلا: بگویید شما که این قدر مودب هستید چرا با بزرگتر از خودت این رفتار بد را مرتکب شدید.

-------------------------------

پی نوشت:

۱. عبد الواحد تمیمی واحدی،تصنیف غررالحکم و درر الکلم،ص۴۴۵

منبع:

خشت اول مسئولیت، ابوالفضل ابراهیمی، ص۵۵-۵۸